Bladluizen vormen één van de belangrijkste bedreigingen in de teelt van paprika en kleinfruit. Ze veroorzaken directe schade door floëemsap op te zuigen, wat leidt tot groeiremmingen, een verminderde fotosynthese en opbrengstverlies. Daarnaast kunnen ze ook indirecte schade veroorzaken door overdracht van virussen en de productie van honingdauw. De biologische bestrijding van bladluizen moet worden geoptimaliseerd om deze plaag in de toekomst te kunnen beheersen.
Biologische bestrijding met natuurlijke vijanden zoals roofinsecten en sluipwespen is een belangrijk hulpmiddel in het beheersen van bladluizen, maar verloopt nog steeds niet optimaal. Dat komt onder andere door een vaak laattijdige detectie van de plaaginsecten en onvoldoende informatie over de populatiegrootte van zowel de bladluizen als nuttige insecten als gevolg van gebrekkige monitoringssystemen. Maar ook de aanwezigheid van secundaire sluipwespen, zogenaamde hyperparasitoïden, die de primaire sluipwespen parasiteren en hun werking reduceren, speelt daarin een rol. Ten slotte is er ook een tekort aan voldoende en geschikte suikerrijke voedingsbronnen om de nuttige insecten te voeden of om perioden van prooischaarste te overbruggen.
Om de efficiëntie van de parasitaire sluipwespen te verhogen, willen we lokstoffen en afweerstoffen inzetten. Hiermee kunnen de insecten efficiënter naar het monitoringssysteem gelokt worden, of kunnen hyperparasitoïden uit het gewas worden gehouden. Daarnaast kunnen lokstoffen worden ingezet om nuttigen naar voederapparaten te lokken waardoor ze hun populatie sneller en efficiënter kunnen opbouwen en onderhouden.
Het project start met het screenen van een collectie micro-organismen voor (selectieve) aantrekking van de geselecteerde bestrijders en bladluizen, en aantrekking of afstoting van de hyperparasitoïden. Hieruit selecteren we dan de meest veelbelovende micro-organismen voor verder onderzoek. We beschikken hiervoor al over een aantal veelbelovende kandidaten voor het lokken van Aphidius en één van haar belangrijkste hyperparasitoïden (Dendrocerus). Vervolgens gaan we deze micro-organismen op een innovatieve manier inzetten om de biologische bestrijding van bladluizen te verbeteren. De lokstoffen, die deze organismen produceren, zullen we gebruiken om bestaande technieken voor monitoring van de nuttige en de schadelijke insecten te verbeteren.
Daarnaast zullen we de microbiële vluchtige componenten gebruiken om een voederapparaat voor nuttige insecten en een bestrijdingsstrategie voor hyperparasitoïden te ontwikkelen. Tot slot zullen we de ontwikkelde strategieën onder praktijkcondities toepassen en evalueren voor een verbeterde biologische bestrijding van bladluizen in kleinfruit en paprika.
Projectnummer: HBC.2.18.2202
Projecttype: LA-Traject
Contactpersoon: Rani Mertens