-
Het voortbestaan van de Vlaamse tomatensector wordt op dit ogenblik ernstig bedreigd door het Tomato Brown Rugose Fruit Virus (ToBRFV), dat de gangbare tobamo-resistentie in de huidige commercieel beschikbare tomatenrassen heeft doorbroken. Hoewel ToBRFV pas in 2018 voor het eerst werd waargenomen binnen Europa, kampen nu reeds 21 Europese landen, waaronder België, met dit zeer hardnekkige virus. De productieverliezen kunnen oplopen tot 30% voor een jaarrond teelt en tot 50% wanneer de teelt vroegtijdig moet worden geruimd. Daarnaast is er een bijkomende kost aan hygiënemaatregelen. Het economische verlies voor een gemiddeld bedrijf met een ToBRFV-uitbraak bedraagt 153.838 tot 620.383€/jaar. De groep van Tobamovirussen, waar ToBRFV toe behoort, omvat zeer schadelijke virussen, onder meer door hun vlotte mechanische verspreiding (ook via zaad) en hoge persistentie (ze blijven zeer lang infectieus).
Vruchten met symptomen van ToBRFV zijn onverkoopbaar. Uiteindelijk leidt het virus tot het afsterven van de planten. Tijdig ingrijpen is de boodschap. Dit is echter zeer moeilijk wegens een gebrek aan kennis over ToBRFV. Op dit moment zijn er enkel preventieve maatregelen voorhanden. Tomatentelers hebben daarom een grote nood aan methodes voor preventie, monitoring en tijdige detectie en vragen urgent naar manieren om het virus in te dijken en te elimineren bij een eventuele besmetting, zodat de economische verliezen kunnen worden beperkt. ToBRFV belangt de gehele sector aan.
De hoofddoelstelling van dit project is om de sector collectief weerbaar te maken tegen ToBRFV door een integrale aanpak. Deze zorgt ervoor dat de preventie tegen ToBRFV volledig op punt staat. Wanneer telers dan toch geconfronteerd worden met dit virus, garandeert deze integrale aanpak dat zij perfect weten wat te doen om de (economische) impact op hun bedrijf zoveel mogelijk te beperken. Hierdoor blijft de concurrentiekracht van de Vlaamse tomatenteelt gewaarborgd. Om dit te bekomen worden volgende concrete doelstellingen geformuleerd:
• Het kennis- en competentieniveau van de telers verhogen, zodat zij snel actie kunnen nemen door uitwisseling van actuele kennis en ervaringen met telers en wetenschappers
• Telers de nodige tools bezorgen voor een adequate monitoring
• Preventieve maatregelen op punt stellen door insluiproutes van het virus te definiëren, de prestaties van resistente rassen onder praktijkcondities in kaart te brengen, de plantweerbaarheid verhogen
• Methodieken aanreiken aan de telers om ToBRFV te elimineren, zoals nieuwe, gevalideerde waterontsmettingsmethodieken en -technologieën, nieuwe (hand)ontsmettingsmiddelen of -technieken en een hygiëneprotocol voor een succesvolle teelt(wissel) gebaseerd op nieuwe kennis
• Een aanpak op punt stellen om virusontwikkeling in te perken met onder andere advies voor een aangepaste klimaatsturing, samenstelling van de voedingsoplossing of een aangepaste teelttechniek
Projectnummer: HBC.2021.1075
Projecttype: LA-traject
Contactpersoon: Rani Mertens
Partners
Financierders
